Alaşım
Elementlerinin Etkisi
Magnezyumun
mekanik özelliklerini arttırmak amacıyla alaşım elementleri ilavesi yapılarak
katı ergiyik sertleşmesinden yararlanılır. Böylece çok yüksek mukavemet/ağırlık
oranı elde etmek mümkündür. Bunun dışında bir başka sertleştirme mekanizması
ise çökelti sertleştirmesidir. Bir elementin diğerinin kafesi içerisinde
çözünmesinin belli başlı koşulları vardır elbette. Bunlar atom çapı, kafes
yapısı uygunluğu, iki atom arasındaki çapın %15’i aşmaması gibi… Magnezyum da
birçok elementi kafes içerisinde çözer, çözemediğini de çökelti –intermetalik faz-
oluşturur.
Alüminyum
Alüminyum
Mg için ana alaşım elementlerindendir diyebiliriz. Döküm kabiliyetinden çekme
dayanımına, sertliğine kadar magnezyumun birçok özelliğini iyileştirir fakat
sünekliğini ve tokluğunu düşürür. Al12Mg17 intermetalik fazını oluşturur ve ısıl
işlem kabiliyetini arttırır.
Çinko
Çökelti
sertleşmesine katkıda bulunan bir element de çinkodur. Fakat tane sınırlarında
çökeldiği için sıcak yırtılmaya neden olabilir. Bu nedenle kullanımı %2 ile
sınırlıdır. Çinko malzemenin korozyon direncini de arttırır. Ayrıca tane
sınırındaki ötektik miktarını arttırarak alaşımın katılaşma sıcaklığını
düşürür.
Mangan
Daha
çok korozyon direncine etkisi olduğu için eklenir. Bunun dışında sürünme
direncini arttırır. Yani yüksek sıcaklıklarda mukavemetin düşmesi engellenir.
Kurşun
Magnezyum
kafesinde %45 oranlarına kadar çok yüksek miktarlarda çözünebilir ve Al12Mg17
bileşiğinin incelmesinde katkıda bulunur. Bu da daha yüksek mukavemet anlamına
gelir. Ayrıca Mg2Pb intermetalik fazını da oluşturur.
Silisyum
Eğer
alaşımda Fe varsa korozyon direncini azaltacak etkide bulunacaktır. Fakat
yüksek sıcaklıkta dayanımın artması Si sayesinde olur. (Bir diğeri Mn) Mg2Si
intermetalik fazını oluşturur.
Kalay
Alaşımın sünekliğini ve işlenebilirliğini arttırır. Mg2Sn intermetalik fazını oluşturur.
Titanyum
Magnezyum
kafesi içerisinde çok az çözünür fakat tane inceltici etkisi vardır.
Zirkonyum
Titanyum
gibi tane inceltici etkisi vardır. Zn, RE (Toprak Alkali Elementler), Th içeren
Mg alaşımlarında özellikle bu nedenden dolayı kullanılmaktadır.
Bakır
Dökülebilirliği
arttırır. Korozyon direncini düşürür. Sürünmeyi arttırır. (Mn, Si)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder